ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΘΡΟΜΒΩΣΗ: ΜΙΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΕΠΙΠΛΟΚΗ ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ

Φλεβική θρόμβωση: όλα όσα πρέπει να γνωρίζω!

Ποια είναι τα συμπτώματα, ποιοι κινδυνεύουν, ποια είναι η θεραπεία και πως η ενδαγγειακή χειρουργική άλλαξε ριζικά το τοπίο στην αντιμετώπιση της

 

Γράφει ο Δρ. Θεοδόσιος Μπίσδας, Διευθυντής Γ’ Αγγειοχειρουργικής Κλινικής, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, Αναπληρωτής Καθηγητής Αγγειοχειρουργικής, Πανεπιστημιακή Κλινική Muenster Γερμανίας, Τηλ. Επίκ. 210 6862658, Email: t.bisdas@iatriko.gr Ιστοσελίδα: www.bisdasmd.gr

 

 

Τι είναι εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση;

Η εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση είναι μια σοβαρή κατάσταση η οποία συμβαίνει όταν ένας θρόμβος αποφράσσει μια φλέβα που βρίσκεται βαθιά μέσα στο σώμα μας. Οι θρόμβοι είναι πήγματα αίματος -δηλαδή σχηματισμοί από αίμα που έχει πήξει, που μπορούν να δημιουργηθούν στο εσωτερικό μιας φλέβας και να σταματήσουν τη ροή του αίματος.

Οι φλεβικοί θρόμβοι τυπικά εμφανίζονται στο πόδι αλλά μπορούν να εμφανιστούν και σε άλλα σημεία του σώματος. Το σημαντικότερο είναι όμως ότι οι θρόμβοι μπορούν να ταξιδέψουν προς την καρδιά και συγκεκριμένα προς τις πνευμονικές αρτηρίες και να προκαλέσουν την πολύ σοβαρή επιπλοκή της πνευμονικής εμβολής.

 

Ποια είναι τα πρώτα συμπτώματα;

Τα κύρια συμπτώματα της εν τω βάθει ή επιφανειακής φλεβοθρόμβωσης στο πόδι μπορούν να συνοψιστούν στα παρακάτω:

  • Οίδημα (πρήξιμο) του κάτω άκρου μόνο από το πόδι που έχει θρόμβωση
  • Κράμπες και έντονος πόνος στη γάμπα του ποδιού που έχει τη θρόμβωση
  • Έντονος κι ανεξήγητος πόνος στο πόδι και στον αστράγαλο
  • Αίσθημα ζέστης (καύσου) με έντονο πόνο και ερυθρότητα τοπικά στο κάτω άκρο (κυρίως στην έσω πλευρά του ποδιού ή κατά μήκος της γάμπας
  • Έντονος πόνος και ερυθρότητα του δέρματος τοπικά στο κάτω άκρο

Τα κύρια συμπτώματα της εν τω βάθει ή επιφανειακής φλεβοθρόμβωσης στο χέρι μπορούν να συνοψιστούν στα παρακάτω:

  • Πόνος στο τράχηλο ή/και τον αυχένα
  • Πόνος στον ώμο και κατά μήκος του χεριού
  • Οίδημα (πρήξιμο) του βραχίονα και του χεριού
  • Μπλε χρώμα του δέρματος
  • Αδυναμία κίνησης του χεριού

 

Μερικοί ασθενείς μπορεί να μην συνειδητοποιήσουν ότι έχουν φλεβοθρόμβωση και η διάγνωση γίνεται στο νοσοκομείο με τα συμπτώματα της πνευμονικής εμβολής που μπορούν να ποικίλουν από έντονο πόθος στο στήθος με ταχύπνοια και ταχυκαρδία, μέχρι δύσπνοια, απώλεια συνείδησης ή και ανακοπή της καρδιάς.

 

Τι μπορεί να προκαλέσει την εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση;

Οι κύριες αιτίες που μπορούν να δημιουργήσουν θρόμβωση είναι:

  • Τραύμα: Ο τραυματισμός ενός αγγείου μπορεί να στενέψει τον αυλό του ή να μπλοκάρει την κυκλοφορία του αίματος. Αυτό οδηγεί στη δημιουργία φλεβοθρόμβωσης.
  • Χειρουργική επέμβαση: Κατά τη διάρκεια χειρουργικών επεμβάσεων είτε εξαιτίας τραυματισμού των αγγείων, είτε εξαιτίας ακινησίας μπορεί να προκληθεί θρόμβος στις φλέβες.
  • Ακινησία: Η έλλειψη κίνησης (καθιστική ζωή) ή η πλήρης ακινησία εξαιτίας κάποιου κατάγματος ή ενός χειρουργείου μπορεί να οδηγήσει σε δημιουργία εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης.
  • Καρκίνος: Ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο μπορεί να αναπτύξουν εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση. Αυτό το σύνδρομο ονομάζεται παρανεοπλαστικό σύνδρομο.
  • Θρομβοφιλία: Ασθενείς που έχουν κάποια μορφής θρομβοφιλία μπορούν να αναπτύξουν πολύ πιο εύκολα εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση. Νέοι ασθενείς (κάτω των 50 ετών), ασθενείς με ανεξήγητες θρομβώσεις, ασθενείς με οικογενειακό ιστορικό θρομβοφιλίας ή γυναίκες με πολλαπλές αποβολές πρέπει να εξετάζονται για την ύπαρξη θρομβοφιλίας ή όχι.
  • Συγκεκριμένα φάρμακα: Κάποια φάρμακα μπορούν επίσης να προκαλέσουν εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση (π.χ. ορμονικές θεραπείες σε συνδυασμό με κάπνισμα).

 

Ποια είναι η κλασσική θεραπεία της φλεβοθρόμβωσης;

Η φλεβοθρόμβωση είναι μια πολύ σοβαρή κατάσταση, η οποία εάν δεν αντιμετωπιστεί σωστά και εγκαίρως μπορεί να οδηγήσει από το λεγόμενο μεταθρομβωτικό σύνδρομο (πρησμένα πόδια, καφέ χρωματισμός και σκλήρυνση του δέρματος στο ύψος των αστραγάλων, φλεβικά έλκη) μέχρι και σε πνευμονική εμβολή και θάνατο. Για αυτόν το λόγο θα πρέπει να ενημερώνετε άμεσα κάποιον αγγειοχειρουργό/αγγειολόγο εάν έχετε την παραμικρή υποψία φλεβικής θρόμβωσης.

Σε περίπτωση που ο ιατρός επιβεβαιώσει  ότι έχετε φλεβοθρόμβωση τότε πρέπει να δοθεί αντιπηκτική αγωγή. Σε περιπτώσεις θρόμβωσης επιφανειακών φλεβών (θρομβοφλεβίτιδα) κατά κανόνα χορηγείται αντιπηκτικό σε ενέσιμη μορφή για 30 έως 45 μέρες. Σε περιπτώσεις εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης ή πνευμονικής εμβολής χορηγείται αντιπηκτική αγωγή σε μορφή χαπιού για 3 έως 6 μήνες. Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι ο θρόμβος διαλύεται σταδιακά από τον ίδιο τον οργανισμό και όχι από το αντιπηκτικό. Το αντιπηκτικό φάρμακο αποτρέπει την περαιτέρω ανάπτυξη ή επανεμφάνιση θρόμβου σε αυτό το διάστημα.

 

Χρειάζομαι κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης μετά τη φλεβοθρόμβωση;

Σε περίπτωση που ο ασθενής είναι υψηλού ρίσκου για φλεβοθρόμβωση, οι κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης μπορούν να προλάβουν την εμφάνιση της. Εάν έχει συμβεί εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση, η χρήση καλτσών προλαμβάνει τη δημιουργία μεταθρομβωτικού συνδρόμου, αλλά η κλινική αξιολόγηση του ποδιού ή του χεριού από το θεράποντα ιατρό είναι σημαντική για την απόφαση χρήσης ή όχι.

 

Πρέπει να μου τοποθετήσουν φίλτρο κάτω κοίλης φλέβας, εάν έχω εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση;

Οι κατευθυντήριες οδηγίες των επιστημονικών εταιρειών δε συστήνουν πια τη χρήση φίλτρων κάτω κοίλης φλέβας, τα οποία λειτουργούν σαν ομπρέλα  από την πνευμονική εμβολή. Η μόνη ένδειξη για φίλτρο είναι σε ασθενείς που δεν μπορούν να λάβουν αντιπηκτικά λόγω του κινδύνου αιμορραγίας ή παθαίνουν πνευμονική εμβολή παρά τη χρήση αντιπηκτικών φαρμάκων.

 

Ποιος είναι ο ρόλος των ενδαγγειακών τεχνικών στη θεραπεία της εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης και της πνευμονικής εμβολής;

Η εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση στα πόδια αντιμετωπίζεται συντηρητικά καθώς οι σύγχρονες ενδαγγειακές τεχνικές δεν προσφέρουν σημαντικό πλεονέκτημα σε σύγκριση με την αντιπηκτική θεραπεία. Όταν όμως η θρόμβωση περιλαμβάνει τις φλέβες της κοιλιάς, όπου και τα συμπτώματα είναι πολύ εντονότερα, τότε η σύγχρονη ενδαγγειακή χειρουργική προσφέρει τη μοναδική δυνατότητα να αφαιρεθεί άμεσα ο θρόμβος με αποτέλεσμα όχι μόνο να βελτιωθούν άμεσα τα συμπτώματα του ασθενούς αλλά και να προληφθεί το μεταθρομβωτικό σύνδρομο καθώς διατηρείται η λειτουργία των βαλβίδων των φλεβών. Τέλος, στη περίπτωση που προκληθεί πνευμονική εμβολή, η οποία επιβαρύνει αισθητά τη καρδιακή λειτουργία με άμεσο κίνδυνο για τη ζωή του ασθενούς, τότε η ενδαγγειακή χειρουργική προσφέρει τη δυνατότητα αναρρόφησης και αφαίρεσης του θρόμβου, που σώζει τη ζωή του ασθενούς.

 

Είναι οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές θρομβοανρρόφησης διαθέσιμες στην Ελλάδα;

Οι ειδικές αυτές συσκευές αναρρόφησης είναι διαθέσιμες στην Ελλάδα και μάλιστα στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών που είναι το μοναδικό κέντρο με ειδική ομάδα (ομάδα PERT) για την αντιμετώπιση της εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης και της πνευμονικής εμβολής. Η εξειδίκευση της ομάδας μας στην ενδαγγειακή χειρουργική καθώς και ο υπερσύγχρονος υλικοτεχνικός εξοπλισμός με την παρουσία του πιο εξελιγμένου υβριδικού χειρουργείου εξασφαλίζουν την ασφάλεια και την επιτυχία στην αντιμετώπιση της εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης καθώς και της πνευμονικής εμβολής.