Ανεύρυσμα Κοιλιακής Αορτής
Εισαγωγή
Με τον όρο «ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής» αναφερόμαστε στη διόγκωση της διαμέτρου της κοιλιακής αορτής σε ένα εξασθενημένο σημείο της αορτής στην περιοχή της κοιλιάς. Η αορτή αποτελεί την μεγαλύτερη αρτηρία του σώματος και η διάμετρος της κοιλιακής αορτής θεωρείται φυσιολογική όταν κυμαίνεται από 14 – 30 mm. Μεταξύ των παραγόντων που μπορεί να συμβάλλουν στον σχηματισμό ανευρύσματος κοιλιακής αορτής είναι η προχωρημένη ηλικία, το κάπνισμα, η υπέρταση, αλλά και το οικογενειακό ιστορικό ανευρύσματος.
Το ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής αποτελεί μια συχνή πάθηση στο γενικό πληθυσμό. Κατά γενικό κανόνα, το ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής δεν δίνει συμπτώματα και μεγαλώνει αθόρυβα με κίνδυνο να υποστεί ρήξη. Για αυτό και στο ευρύ κοινό το συγκεκριμένο ανεύρυσμα ονομάζεται «ήσυχη βόμβα». Στην περίπτωση του ανευρύσματος, η πρόληψη είναι ζωτικής σημασίας καθώς εάν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα μπορεί να οδηγήσει στη ρήξη. Η ρήξη αποτελεί μια επείγουσα ιατρική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από έντονο πόνο, εσωτερική αιμορραγία και μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο του ασθενούς.
Η έγκαιρη πρώιμη διάγνωση της νόσου
είναι πολύ σημαντική
για την καλή έκβαση της κατάστασης και στα δύο στάδια της νόσου.
Τι είναι το ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής;
Ανεύρυσμα θεωρείται η αύξηση της διαμέτρου της αορτής κατά 50% του φυσιολογικού μεγέθους ή > 3 εκατοστά διάμετρο. Το φυσιολογικό μέγεθος ποικίλει ανάλογα με το φύλο του ασθενούς, το σωματότυπο του και τη γενετική προδιάθεση. Συνήθως, η φυσιολογική διάμετρος υπολογίζεται μεταξύ 12 και 20 χιλιοστών.
Υπάρχουν δυο ειδών ανευρύσματα: τα σακοειδή (σαν σπυριά) και τα ατρακτοειδή (σαν μπαλόνια). Τα σακοειδή θεωρούνται επικίνδυνα για ρήξη ανεξαρτήτως διαμέτρου για αυτό η ένδειξη για την αντιμετώπιση τους είναι άμεση. Τα ατρακτοειδή ανευρύσματα έχουν ένδειξη να αντιμετωπιστούν είτε όταν φτάσουν τα 5-5,5 εκατοστά είτε αν η διάμετρος τους αυξηθεί πάνω από 1 εκατοστό σε διάστημα ενός έτους.
Πως γίνεται η διάγνωση και ποιοι ασθενείς πρέπει να ελέγχονται;
Η διάγνωση και παρακολούθηση πραγματοποιούνται μέσω υπερήχων (τρίπλεξ κοιλιακής αορτής). Σε περίπτωση όπου ο υπερηχογραφικός έλεγχος αναδείξει την παρουσία ανευρύσματος με ένδειξη αντιμετώπισης θα πρέπει να πραγματοποιηθεί αξονική αγγειογραφία. Οι ασθενείς που θα πρέπει να ελεγχονται προληπτικά για την παρουσία ανευρύσματος στην κοιλιακή αορτή είναι:
- Άντρες ή γυναίκες > 65 ετών με ιστορικό καπνίσματος (ενεργοί ή μη καπνιστές)
- Άντρες ή γυναίκες με ιστορικό ανευρύσματος στην οικογένεια
- Άντρες ή γυναίκες με παθήσεις του συνδετικού ιστού (Marfan, Ehlers Danlos)
Ποιες είναι οι επεμβατικές μέθοδοι χειρουργικής θεραπείας;
Θεραπευτικές επιλογές για το ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής
Το ανευρύσματα της κοιλιακής αορτής αντιμετωπίζονται κατά γενικό κανόνα ελάχιστα επεμβατικά με τη χρήση ενδοναρθηκών (stents, στεντς). Αυτά είναι μεταλλικά διχαλωτά μοσχεύματα από πολυεστέρα ή PTFE όπου εισάγονται μέσω ενός λεπτού σωλήνα μέσα στην αορτή και υπό ακτινοσκοπική καθοδήγηση τοποθετούνται με τέτοιο τρόπο ώστε να αποκλείουν το ανεύρυσμα από την κυκλοφορία.
Σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις (νεαρή ηλικία, παθήσεις συνδετικού ιστού, π.χ. Marfan, Ehlers Danlos, επιμόλυνση μοσχευμάτων, αποτυχία κάποιου ενδαγγειακού μοσχεύματος κ.α.) συνίσταται η ανοιχτή χειρουργική αποκατάσταση. Σε αυτήν την περίπτωση ο ασθενής υποβάλλεται σε διάνοιξη της κοιλιάς και άμεση αντικατάσταση της αορτής με ένα σωληνωτό ή διχαλωτό μόσχευμα από πολυεστέρα.
